Eenjarig?

Vandaag is er hier veel werk verzet: het stuk waar de gazon moet komen is gespit en min of meer gelijkgetrokken. Volgende week komt de compost zodat er in november gazon gezaaid kan worden en een haagbeukenhaag geplant. Verder is de bloemenweide, zeg maar gewoon weide tegenwoordig, nog eens gemaaid. Tussendoor eventjes rustig aan de vijver zitten genieten. Die Bulgaarse plant is echt wel enorm geworden. Op zo'n 5 maanden tijd is die bijna anderhalve meter gegroeid!

Ben eens benieuwd of dat ding echt eenjarig is. Ook op de foto zie je de Hosta die het helemaal oneens is met mijn vorige blogbericht en om het te bewijzen een bloem heeft aangegroeid.

Balans

Ik ben nu ongeveer 1 jaar bezig met mijn stukje natuurtuin, tijd om een tussentijdse balans op te maken.  Even bekijken hoe al de verschillende planten die ik gezet heb het gedaan hebben.

Goed (groeien goed en breiden uit):
Vlier: na een aarzelende start doet deze het nu uitstekend.
Stekelbes: we hebben dit jaar zelfs al een tiental besjes kunnen verorberen
Sleedoorn: een beetje tegen de verwachtingen in is slechts 1 van de aangeplante plantjes gestorven.
"Bulgaarse wonderplant": een snelgroeiende eenjarige plant uit Bulgarije met zeer grote en decoratieve bladeren die ik van een vriendelijke bulgaarse gekregen heb, die doet het hier echt uistekend. Jammer dat hij volgend jaar weg is...
Kamperfoelie: groeit en bloeit prima.

matig (houden stand):
Meidoorn: ongeveer de helft doet het goed, de andere helft heeft het bijltje erbij neergelegd. De dode helft gaat vervangen worden door Spork, die in principe voor dit soort grond gemaakt is.
Zwarte Bes: is goed gegroeid, maar geen bessen aangekomen.
Hosta: na een aarzelende start houdt deze stand, maar breidt niet echt uit.
Salomonszegel: net als de Hosta blijft hij leven maar is daarmee alles gezegd.

slecht (dood, dood, dood):
Lijsterbes: raar maar waar, deze hebben de hitte van juli niet overleefd. Ik had eigenlijk verwacht dat deze het gewoon prima zou doen want hier in de buurt is het een zeer algemene soort.
Clematissen: slechts 1 van de oorspronkelijke 6 leeft nog. En ook die doet het niet geweldig. Allicht omdat het iets zwakkere cultivars zijn, dit najaar ga ik viticella planten hopelijk doet die het beter.

Uiteraard gaat een mens zich afvragen waarom sommige planten het onverwacht goed/ slecht doen.
Enerzijds is het een extreem jaar geweest: zeer lang vorst, dan droogte, dan de hitte van juli.
Anderzijds heb ik een theorie. Tijdens het graven van de vijver stootte ik op zo'n 70 cm diepte op een zeer harde "ijzerlaag" , een soort zavel met volgens mij ijzer in. Planten die graag diep wortelen komen hier gewoon niet doorheen denk ik. Die sterven ook af. Ik weet dat Stekelbes en Sleedoorn nogal ondiep wortelt en ik zie ook dat die het gewoon goed doen. Maar het blijft een gok natuurlijk.

Groene Kikker

Gisteren kreeg ik een aangename verrassing toen ik naar de vijver ging kijken. Vanuit mijn ooghoek zag ik nog net iets in het water plonzen. Kikker dus! Snel terug naar binnen om de camera te gaan halen en een tiental minuutjes later stak hij zijn kopje boven. Een uit de kluiten gewassen groene kikker (bastaard of poel, geen idee)! Hij liet me echter niet dichtbij genoeg komen om een fatsoenlijke foto te maken vandaar deze "zoek de kikker" plaat:

Na vier maanden dus al een kikker in de poel. Ik was echt wel verrast want hier in de buurt zijn enkel maïsakkers en de dorpskern. Geen flauw idee waar hij vandaan komt maar hopelijk blijft hij hier wel rondhangen (of gaat hij nog wat vrienden en kennissen halen).

Hoogzomer

Het is hoogzomer in de tuin! De bloemenweide heeft eindelijk wat bloemen en de bijtjes en hommels maken daar dankbaar gebruik van. Ok, het is maar Groen Streepzaad, maar toch!

Naast het huis vond ik deze schoonheid:

Ik vond het niet terug in mijn determinatieboekje dus geen idee wat het is.

Intussen zijn de clematissen, op een na, gestorven. Ik had hun voet wel afgeschermd maar de volle zon is ze toch te veel geworden denk ik. Dit plantje baant zich in hun plaats nu een weg naar boven:

Een te meer heb ik geen idee wat het is.

Malthusiaanse spanningen

Malthusiaanse spanning: er is spanning als de bevolking sneller groeit dan dat er voedsel is. Hierdoor ontstaat er honger en dit betekent een daling van de bevolkingsgroei en drastische achteruitgang van de levenskwaliteit.

Er loert hier een serieuze Malthusiaanse spanning om de hoek. En deze kleine rakkers zijn de oorzaak:

Correctie, deze kleine rakkers en nog een duizendtal vinnige broertjes/zusjes in mijn vijver zijn de oorzaak. Omdat mijn neefje enigszins bedrukt keek toen ik hem zei dat er geen vissen in de vijver zouden komen had ik besloten toch maar enkele visjes uit te zetten. Na enig onderzoek kwam ik uit op de goudelrits: eet niet van de planten, woelt de bodem niet om en wordt slechts 7 cm lang dus laat ook de grotere insecten en amfibieën(larven) met rust. De ideale schoonz, euh, vijvervis!

Voelt zich echter wel heel snel ergens thuis en plant zich voort als konijnen op speed en viagra, blijkt nu. Omdat deze kleintjes zich voeden met plankton, wat een belangrijke schakel is in het zuiver houden van het water, is de vijver nu ook een heel pak troebeler geworden. De lokale ruggenzwemmerpopulatie is nu ook wel geëxplodeerd dankzij het enorme voedselaanbod.

Ik vrees dat dit verkeerd gaat aflopen tenzij er alsnog onverwijld een kolonie geelgerande watertorren neerstrijkt.

Notelaar geveld

Gisteren tijdens het wieden rond de haag heb ik, eerder per toeval, een notelaar geveld.

Allicht vond de lokale ekster het wel een goed idee zijn wintervoorraad onder mijn pas aangeplante haag te stockeren.

groene industrie

Vandaag ben ik voor de eerste keer met de fiets naar mijn nieuwe werk geweest. Het grootste deel van de route loopt door weiden en bos, enkel de laatste kilometers gaan door het industrieterrein van Turnhout. Dat stukje zag ik wel een beetje tegen op, maar toen zag ik dit:

En dit, een voorbeeld van wat overal zo zou kunnen zijn indien men een beetje moeite doet:

Vooral het blauwe, ik denk dat het slangenkruid is, is prachtig. Weet iemand toevallig of het toegestaan is enkele plantjes uit een wegberm mee te nemen?

voor en achter

Eerlijk is eerlijk, de bloemenweide achterin de tuin trekt nog op niks. Hoewel ik weet dat ik voornamelijk meerjarigen heb ingezaaid die pas volgend jaar zullen bloeien. Maar toch had ik stiekem al wat gehoopt op simpele dingen zoals fijne margrietjes en hordes coole boterbloemen en dikke sappige bossen klaver. Wat ik heb gekregen is veldzuring en saai gras en nog meer veldzuring... Ok, ook 1 plantje vogelmelk maar die is ondertussen al uitgebloeid.

Maar het ziet er wel goed uit voor de toekomst denk ik. De grassen hebben nog niet alles overwoekerd en er zijn ook geen brandnetels of distels opgedoken. Ondertussen heb ik de overschot van het zaad ingezaaid in bloembakken op het terras en nog een deel bloemenweide rond de vijver bijgezaaid. Het is een beetje laat om te zaaien maar hopelijk komt er nog wat van.

Ondertussen heeft mijn laksheid in de voortuin wel wat opgeleverd. Ongelooflijk wat een hogere maaistand en niet wekelijks maaien kan doen met een "propere" (oftewel doodse) gazon. De voortuin staat wél vol met klaver, margriet en boterbloem (en nog iets ongeïndentificeerds, klein en geel). Vooral de bijen vinden het daar veel toffer dan in de "bloemenweide".

Vooralsnog wint de voorkant met groot verschil in de categorie "zoemfactor".

Vogelmelk?

In de bloemenweide staat nu de eerste bloem die geen paarden of boterbloem is:

Volgens mijn determinatieboek is dit Vogelmelk (Ornithogalum Umbellatum). Maar volgens de site van ecoflora zit dit niet in hun zaadmengsel. Ik kan me moeilijk voorstellen dat dit vanzelf de weg naar mijn tuin gevonden heeft. Maar het is wel mooi!

Comedy Capers

Grrr. Zonet mijn Glanzend Fonteinkruid geplant en na een zestal mislukte pogingen weer enkele belangrijke lessen geleerd:

1) als je Fonteinkruid in een mandje wilt planten moet je genoeg vijveraarde gebruiken en niet te veel zand. Niet dat fonteinkruid die extra voedingsstoffen nodig heeft maar omdat teveel zand gemengd met water los zand geeft en de plantjes dan mooi terug boven komen drijven. Niet echt de bedoeling.

2) plooi de stengels dubbel als je plant. Als je de stengels er recht insteekt is er niet genoeg weerstand en komt opnieuw alles terug boven drijven.

3) Glanzend Fonteinkruid moet in het diepste deel, en je kan de mandjes er niet in laten vallen (want dan komen de plantjes, jawel, los en bovendrijven), enkel voorover buigen en zachtjes laten zakken. Dat betekent tot je nek in het water. Doe dus eerst je t-shirt uit.

4) vijverwater is koud, kies een warme dag om er een uurtje in te staan ploeteren om ocharme 2 mandjes zuurstofplanten te planten.

Kaapse waterlelie

De vijver is tot nu toe vooral beplant door kleine scheutjes waarvan er dit jaar nog niet al te veel gaan bloeien. Maar de Kaapse Waterlelie is de uitzondering op de regel. Eigenlijk verbazingwekkend hoe snel dat ding zich aanpast en ontwikkelt. Vier dagen nadat hij in de vijver stond verscheen het eerste blad al aan de oppervlakte. Nu staat er al sinds een week van deze prachtige bloemen in.

De Kaapse Waterlelie is eigenlijk helemaal waterlelie maar een wateraar. In Zuid-Afrika wordt deze plant op grote schaal gekweekt voor de consumptie. De zaden worden namelijk als een lekkernij beschouwd en ook de bloemen en de knol zijn eetbaar. Ik ga me er toch niet aan wagen.

Vandaag weer op zoek gegaan naar de blijkbaar mythische goudelrits, want deze is dus nergens te vinden. Het zou nochtans een zeer geschikte vijvervis zijn voor de aquatische amateur die liever niet heeft dat vraatzuchtige vissen alles wat leeft in de vijver met huid, haar en stengel opvreten. Zelfs op de alomgekende Mol markt was hij niet te vinden. Gelukkig niet voor niets helemaal naar Mol gebold want een verkoper had er wel Glanzend Fonteinkruid en nu kunnen we eindelijk beginnen met het vervangen van de Waterpest door meer inheemse zuurstofplanten.

Aan de beplanting rond de vijver heb ik nog niet veel aandacht geschonken maar aangezien mijn schoonbroer Hosta's en Salomonszegel op overschot heeft gaan die ergens een plaatsje krijgen naast de vijverrand. Geen idee of die het gaan trekken in de zandgrond, maar dat zullen we binnenkort dan wel leren zeker.

If you build it, they will come...

De vijver ligt er en is gestaag onderweg naar een ecologisch evenwicht. Het zal nog wel even duren maar de start is veelbelovend.

Vele professionele vijveraanleggers geloven het niet, maar je kan je vijver prima helder houden zonder dure pomp en filter. Of misschien wilen ze je gewoon vanalle dure dingen aansmeren die je eigenlijk niet nodig hebt.
Na 3 weken is mijn vijver nog steeds kraakhelder, hoewel het water een beetje een bruinige schijn begint te krijgen. Maar dat is normaal.
De eerste stap zit in de aanleg, de vijver moet zoveel mogelijk zon hebben om de zuurstofplanten optimaal te laten assimileren en de algen geen kans te laten.
De tweede stap is na het vullen zo snel mogelijk (binnen de 24 uur) genoeg zuurstofplanten aanbrengen. Dat was in ons geval een probleem want door de bitter koude winter en koude nachten in het voorjaar waren er nog bijna geen zuurstofplanten beschikbaar. Om aan onze 40 bosjes te komen hebben we 6 verschillende winkels/tuincentra kunnen afschuimen. En dan was de keuze nog zeer beperkt. Geen glanzend fonteinkruid en geen aarvederkruid.

Na de zuurstofplanten kwamen de  oever- en andere waterplanten. Kattenstaart, Kaapse Waterlelie, gewone waterlelie (variant James Brydon),Waterranonkel, Penningkruid, Dotterbloem en Moerasvergeet-me-nietjes werden aangeplant.

De plantjes van den Aldi heb ik ook aangeplant, maar achteraf bekeken had ik die beter niet gekocht. Ze waren echt wel heel klein (vaak niet meer dan een knol) en enkelen waren zelfs rot. Eigenlijk zijn inheemse waterplanten helemaal niet zo duur dus kan je beter naar de speciaalzaak gaan. Ook de bijgeleverde meststoffen zijn in de vuilnisbak verdwenen. Zonder gaat trager maar verkleint ook de kans dat ze in het water terecht komen en een algenexplosie veroorzaken. Sowieso zonder meststoffen groeien ze nu ook tegen een fenomenale snelheid.

Eigenlijk groeit alles razendsnel, behalve de waterranonkels die door geelgroene wieren overwoekerd worden. Dit zijn een soort van slijmwolken (denk groene barbapappa) die heel lastig te verwijderen zijn. Maar ja, wieren zijn een teken van goede waterkwaliteit en geven zelf ook zuurstof af. Naar het schijnt verkiezen kikkers zelfs vijvers met veel wieren in en kunnen ze die wieren ook van ver ruiken. Zolang ze niet overdrijven laten we ze maar doen.

Daarna de vijver geënt, dankzij de vriendelijke hulp van de lokale natuurpunt afdeling die mij een emmertje water uit een bloeiende amfibieënpoel hebben laten scheppen. Zo breng je gelijk een heleboel nuttige micro-organismen in de nieuwe poel.

Na 1 dag hadden enkele waterschaatsers de vijver al ontdekt. Enkele dagen later zag je de eerste mini-torretjes en nog enkele dagen later wat grotere waterkevers en de ruggezwemmers. Na een dikke week kon ik al slakjes en waterpissebedden spotten. Nu krioelt het water van de schaatsers, torretjes en larfjes. Het is nu al leuk om gewoon naast het water te kamperen en alles gade te slaan. Maar het zou nog veel leuker zijn moesten de salamanders en kikkers hun weg naar hier vinden. Het zal geduldig afwachten worden...

Het gaat vooruit!

Vanwege het droge weer en de gigantische to-do lijst heb ik jammer genoeg deze blog eventjes verwaarloosd. Maar nu er een fris en langverwacht buitje overtrekt hebben we even tijd.
De voorbije maand is er vooral hard gewerkt in de tuin. Ten eerste is de omheining die het stukje natuurtuin afsluit geplaatst. Ook de clematissen en de kamperfoelies hebben ertegen hun plaatsje gevonden en vooral de clematissen groeien als kolen! Na 2 dagen hadden ze Israeli-gewijs hun lapje grond al ingepalmd en zich al onverzettelijk vastgewonden rond den draad.

Daarna heb ik de vijver uitgegraven en die 9500 liter water ligt nu al een drietal weekjes te blinken in de achtertuin. Achteraf bekeken was dat slechte timing want na zo'n strenge winter en koud voorjaar waren er nog bijna geen zuurstofplanten te verkrijgen, enkel gedoornd hoornblad en waterpest (wat ik er eigenlijk niet in wilde, maar nood breekt wet). Maar ze hebben de vijver tot nu toe wel mooi helder gehouden. Na drie weken zit hij al vol met allerhande kevertjes, torretjes, wantsen en ander klein, wriemelend grut.

De haag doet het nu prima, alle sleedoorns zijn erdoor gekomen en sommigen hebben zelfs al bescheiden gebloeid (zie foto)! Slechts 1 enkele meidoorn heeft het niet gehaald.

In de bloemenweide is er ondertussen een bittere machtstrijd uitgebroken tussen het gras, vogelmuur en de (denk ik dan toch) gezaaide plantjes om de open plekken. Ik hoop dat de zaailingetjes toch hun worteltjes tussen de deur krijgen want met de regen die nu verwacht wordt gaat het zeer snel gaan denk ik.

boecht van Dunaldi

De laatste week stond vooral in het teken van voorbereidingen voor de grote werken die eraan zitten te komen.

Nu donderdag wordt de omheining geplaatst die de vijver afsluit van de rest van de tuin. Om die omheining een beetje te laten opleven hebben we al wat klimplanten (de kleurige varianten zijn er om de vrouwe des huizes te vriend te houden) aangeschaft:
* 3 x lonicera periclymenum (boskamperfoelie)
* 3 x lonicera periclymenum variant Serotina
* 2 x Clematis "Niobe"
* 3 x Clematis "Madame le Coultre"

Volgende week maandag en dinsdag wordt de vijver uitgegraven. Vorige week hebben we de vijverrand al gelegd met het EcoLat systeem:

Dit weekend was er een promotie bij "den Aldi" voor vijverplanten. Voor 4,99 € heb je een mandje met grond en 2 tot 3 plantjes. Behalve nogal wat slinkse exoten zaten er ook gele lissen en zwanebloemen tussen, waarvan nu ettelijke mandjes geduldig in mijne kelder staan te wachten totdat de vijver wordt volgegooid (met H²O uiteraard). Helaas hebben die duitsers me alsnog liggen gehad want ik dacht dat Snoekkruid inheems was (dat ding een naam geven van een inheemse vissoort, de valschaards!). Nu ja, ik heb er maar één pakketje van meegenomen en het is een laatbloeier dus hij gaat er toch in.

In ander nieuws, de Sleedoorns beginnen er een voor een toch heel aarzelend door te komen, net als de Vlier! Het gaat goed komen denk ik.

SOS Sleedoorn

Eerdere berichtte ik al mijn bezorgdheid over de nieuwe sleedoorn aanplant in de gemengde haag. En het lijkt erop dat die niet ongegrond was. Ik ben zonet nog onder een stralend lentezonnetje op inspectieronde geweest en slechts 1 sleedoorn stond volledig onder de nieuwe knoppen en 1 gedeeltelijk. Dat belooft niet veel goeds... Het lijkt erop dat ze ten prooi zijn gevallen aan de meedogenloze kempische bodem.
Ook de twee vlierplanten geven nog steeds geen teken van leven. :(

Lente in volle glorie

De laatste tijd viel hier nog niet zoveel te beleven, behalve dan een overgebleven hazelaar verstopt in een hoekje van de tuin die toch al enige tijd onopgemerkt paars aan het bloeien was. Maar nu de temperaturen omhoog beginnen te schieten schakelen ook de andere plantjes een versnelling hoger.
De eerste meidoorn is al blaadjes aan het botten. Vreemd is dat alle andere meidoorns zelfs nog geen groene knopjes vertonen. Zou het er iets mee te maken hebben dat het bottende plantje het kleinste is (de helft kleiner dan de rest) wat aangeplant is en zich wil tonen tussen al die andere grote loebassen?

De ontluikende bladeren aan de lijsterbessen groeien nu ook als kolen. De vorm van het blad is nu al duidelijk herkenbaar.

Vijverplannen

Omdat de laatste winterstuiptrekking buiten werken zeer onaangenaam maakt heb ik vandaag maar mijn plannetje voor de vijver uitgetekend. Ik heb de laatste dagen alle boeken over vijvers van de boekerij uitgepluisd en zeer veel opgezocht op het internet.

Volgende knopen moesten doorgehakt worden:
* Hoe groot maak ik de vijver?
Alle bronnen die ik raadpleegde zeggen zo groot mogelijk, eenmaal aangeplant lijkt de vijver immers al kleiner omwille van de planten in de ondiepe zones. Maar voor vijvers groter dan 30 m² heb je een vergunning nodig. En de folder van Provincie Antwerpen spreekt over een minimaal oppervlak van 10 m² en ideaal 25 m² om diverse soorten amfibieën te kunnen aantrekken. Dus heb ik besloten een rechthoek van 6 op 5 meter af te bakenen en binnen die omtrek komt een ovaalachtige poel te liggen (strakke geometrische figuren zijn blijkbaar niet zo'n succes voor natuurlijke vijvers).

De optimale poel volgens het foldertje verspreid door de Provincie Antwerpen:

* Plateau's of geleidelijk aflopende oevers.
Geleidelijke oevers zijn het beste volgens de folder van de Provincie Antwerpen omdat dieren makkelijk in en uit de poel kunnen en planten zelf hun ideale diepte kunnen zoeken. Het nadeel is dat je al een behoorlijke breedte nodig hebt om een niet al te steile hellingsgraad te bekomen. Het voordeel van plateaus is dat je makkelijk manden kunt zetten en de poel beter onderhoudbaar is: planten blijven binnen hun zones, bezinksel zakt niet allemaal weg naar het diepste punt en je kan makkelijk over de plateaus stappen. Ik ga een tussenoplossing toepassen: plateaus maar aan de kanten komt een geleidelijk oplopend strandje zodat de amfibieën eruit kunnen en de vogels een badje kunnen komen nemen.

* Hoe deel je de dieptes in?
De folder van Provincie Antwerpen zegt dat het belangrijk is om de zuidwestelijke rand (daar schijnt de zon 's morgens) ondiep te houden zodat het water daar snel opwarmt, wat belangrijk is voor koudbloedigen. In het Grote Tuinvijverboek (Philip Swindells) staat dat water van 45cm diepte eigenlijk ideaal is voor het miniscule waterleven in de poel omdat op zo'n diepte er geen verschillende waterlagen gevormd worden. Het grootste deel van de vijver zal dus uit zo'n zone bestaan en grootste deel daarvan zal aan de noordkant liggen.
In het midden van de vijver wordt dan nog een zone van 90 cm en een zone van 60 cm toegevoegd vooral omdat overwinterende amfibieën die diepte nodig hebben en sommige van de belangrijkste zuurstofplanten het beste floreren op die diepte.

* Wat leg je op de bodem van de vijver.
Verschillende bronnen zeggen hier verschillende dingen. De Provincie Antwerpen raadt 10 cm vijvergrond aan (arm mengsel van klei en zand), Ada Hofman zegt niets toe te voegen omdat rottende planten en inwaaiend stof vanzelf een sliblaag zullen gaan vormen. Het Grote Tuinvijverboek spreekt dan weer van grind. De lokale vijverboer raadt mij het peperdure vijversubstraat aan omdat hier extra veel filterende bacteriën in zitten. Puur uit gierigheid ga ik mevr Hofman volgen denk ik. Op het internet is men niet zo enthousiast over vijvergrond, het is blijkbaar de beste manier om de eerste maanden met erwtensoep te zitten.
Bovendien lees ik in Het Grote Vijverboek dat rubberfolie (in tegenstelling tot PVC) een textuur heeft waar wieren en andere miniscule plantjes zich aan kunnen hechten zodat de sliblaag extra snel gevormd wordt en de folie snel uit het zicht verdwijnt. Dus ik denk dat het gewoon rubberfolie gaat worden.

* Welke zuurstofplanten te gebruiken.
Ada Hofman zweert bij Glanzend Fonteinkruid. Dit is een plant met een enorm zuurstofproducerend vermogen, geeft goede schuilplaatsen voor eieren en larven van amfibieën dus het lijkt een prima keuze.

Maar na enig verder onderzoek blijkt dat Glanzend Fontuinkruid volle zon niet zo goed verdraagt en vooral dat de plant stopt met fotosynthese als het water warmer wordt dan 24° C. En dan is de erwtensoep niet veraf. Het is dus een goede keuze voor diepe vijvers die altijd koel blijven, wat niet echt overeenkomt met mijn ontwerp. Ik ga toch een beetje fontuinkruid in het diepste deel in het zuiden zetten denk ik.


De lokale vijverboer raadt Brede Waterpest aan. Dit is een uitstekende en snel groeiende zuurstofplant die het in alle types water zeer goed doet. Deze komt er dus zeker in.
Aarvederkruid lijkt ook een ideale keuze voor mijn poel: deze heeft veel zon nodig, groeit snel en staat het liefst in het diepere gedeelte.
De Fijne Waterranonkel komt er ook zeker in, gewoon voor de bloemenpracht.

Blijkbaar stelt deze plant hoge eisen aan de waterkwaliteit maar niet geschoten is altijd mis. Om dezelfde reden ga ik de Waterviolier niet aanplanten, deze stelt blijkbaar extreem strenge eisen om ooit aan bloeien toe te komen.

Nu nog de niet-zuurstofplanten kiezen en we zijn er. Dan is het enkel nog een kwestie van een gat in de grond te graven en er wat rubber in te zwieren (bij wijze van spreken). Hoe moeilijk kan het zijn?

Roots

Waarom die behoefte aan een "natuurtuin"?
Ik denk eigenlijk dat het veel met mijn jeugd te maken heeft. Mijn ouders woonden vroeger net achter de boerderij van mijn grootmoeder. Dat was een authentieke Kempische langgevelhoeve waar je vanuit de living rechtstreeks de varkensstal kon binnenlopen (alwaar het toilet was) en gebouwd voor de tijd dat men vond dat een badkamer een levensnoodzakelijk iets was.
Met dank aan http://www.houthalen-helchteren.be/ voor de foto:

Het leukste was echter het erf. Er was een grote weide waar eerst schapen en later het jaarlijkse kerstdiner in rondscharrelde. Er was een boomgaard met hazelaars, een notelaar, perenbomen, appelbomen, pruimenbomen, kriekenbomen en een gigantische kersenboom, een grote moestuin, enkele hagen en een houtkant maar vooral, mijn favoriete gedeelte, een prachtig hooilandje. Het hooilandje werd gebruikt om de konijnen (mijn vader was toen nog een zeer bekende konijnenkweker) van hooi te voorzien, werd tweemaal per jaar met de zeis gemaaid, en stond vol met allerhande bloemen en kruiden die massa's insecten aantrokken. Dit alles trok dan weer horden kleine vogels en knaagdieren aan wat dan weer grotere gasten zoals de sperwer, torenvalk, wezels en uilen aantrok. Ik ben in mijn jeugdjaren dan ook veel bezig geweest met het vangen, bestuderen en beloeren van allerhande beestjes. Echt een superplek om als kind in op te groeien.
Vooral de uitbundigheid van het hooiland is me bijgebleven. Dus toen we ons huis kochten met een behoorlijke tuin erbij speelde ik met het idee om hier ook zo'n hooilandje aan te leggen ben ik eens beginnen googelen en zo heb ik de uitstekende blogs van AnneTanne ( www.annetanne.be/kruidenklets ) en Bart ( http://eigenwijzetuin.be/ ) ondekt. En zo is het hier allemaal begonnen.

Maar ik heb ook slechte herinneringen aan de boerderij! Er was namelijk ook onvervalste dwangarbeid aan verbonden. Omdat ons gezin (en dan vooral mijn vader) instond voor het onderhoud van de moestuin en er bepaalde piekperioden waren (planten en oogsten) moest de enige zoon des huizes (ikke dus) meehelpen. En dat vond ik niet bepaald leuk. Ik had vooral een rothekel aan de aardappeloogst en die was omvangrijk, wij voorzagen zo'n achttal gezinnen van een jaarvoorraad piepers. Zo'n hele dag gebogen met je handen in de grond staan wroeten en af en toe een spijsrotte aardappel tussen je vingers tot moes verwerken  is echt niks voor mij. Daarom dus ook dat er hier voor het eerst geen moestuin komt!
Maar de slechtste herinneringen heb ik aan het rooien van al de bomen die op het erf stonden. Nadat mijn grootmoeder was overleden was werd de boerderij afgebroken en het erf ontruimd want de grond werd verkaveld en verkocht, het was nu eenmaal bouwgrond en dus heel veel geld waard. Ik had het gevoel dat ik mijn kindertijd door de hakselaar haalde. Echt jammer dat het allemaal weg is en vervangen is en gaat worden door keurige nieuwbouwwoningen met gemillimeterde gazon.
Nu ja, ik hoop dat ik hier een nieuwe start kan maken en mijn kinderen toch een beetje dezelfde ervaringen en verwondering over de natuur kan geven als diegene die ik vroeger heb gehad. Geen zaliger gevoel dan op je buik tussen het gras en de bloemen liggen kijken naar een of ander veelkleurig insect dat je nog nooit eerder hebt gezien.

de miserie is voorbij

De lente zit er stilaan aan te komen en het begint terug te kriebelen. Wat heb ik toch een hekel aan de winter, en zeker aan deze winter met al die vreselijke sneeuw en ijs.
De sneeuw lijkt tot de volgende winter verbannen maar de tuin ligt er nu nog steeds zeer troosteloos bij. Het blijft een beetje afwachten of de gemengde haag en de bessenstruiken die ik vorig jaar geplant heb gaan aanslaan. Enkel de Lijsterbes geeft een duidelijk teken van leven met al enkele groene aanzetjes tot blad. De Vlier begint ook al groene knoppen te vertonen. Ik heb vooral schrik dat de Sleedoorn het niet gaat trekken. Volgens de literatuur gaat die het zeer lastig krijgen op onze zanderige grond. Volgens mijn oom daarentegen, die op de groendienst werkt, doet Sleedoorn het in de praktijk overal prima op zandgrond. Ik heb mezelf al voorgenomen dat moest het toch niet lukken de Sleedoorn vervangen zal worden door Spork. Ik zou Spork willen aanplanten voor de naam alleen, ik moet spontaan aan een verafgelegen planeet bewoond door kleine groene mannetjes denken.

In de bloemenweide beweegt er ondertussen duidelijk wel een en ander. Verschillende groene scheutjes beginnen zich een weg naar boven te werken. Ik ben zeer benieuwd naar de eerste bloeiers.

Mijn schouder is net op tijd genoeg hersteld om de eerste lichte klusjes in de tuin te doen. Te beginnen door een laag gazonmulch rond de nieuwe aanplant aan te brengen. De mulch is maaisel van vorig jaar dat ik op rietstengels had gestapeld. Het is niet mooi gecomposteerd (ik vermoed dat de biomassa te eenzijdig daarvoor was) maar aangezien ik wormen in de hoop terugvond denk ik wel dat het bruikbaar is.

Verder heeft dit kleine (maar allicht toch de toppredator voor nog vele jaren in onze tuin) mormel:

mij genoopt het beplantingsschema iets aan te passen. Je kan namelijk niet geloven hoeveel mest een gemiddeld klein, wit hondje per week produceert. Omdat een groententuin nog niet in het verschiet ligt en ik die biomassa toch nuttig wil gebruiken ga ik idpv een beukenhaag aalbessen rond de geplande mesthoop aanplanten.

Verder beginnen de plannen voor de vijver stilletjesaan te materialiseren. Ik heb alle boeken van de boekerij omtrent dat onderwerp reeds uitgeplozen en ook al eens mijn licht opgestoken bij de lokale vijverboer. Jammer genoeg waren de voorbeeldvijvers allemaal strakke ontwerpen met natuurstenen oevers. Ik zou eens graag ergens wat meer "natuurlijke" aangelegde vijvertjes als inspiratie willen zien.
Ik heb ook nog steeds niet echt een antwoord op de vraag hoe ik de dieptes in de vijver moet indelen. Een diepere vijver heeft meer watermassa dus een stabielere temperatuur. En dat is goed. Maar hij zal in het voorjaar ook trager opwarmen. En dat is dan weer slecht. Hoeveel diepe stukken tov ondiepe heb je dan nodig? Raar dat dit in geen enkel boek beschreven staat en dat zelfs de "vijverkenner" niet echt een antwoord kon geven behalve dan: "Dit hangt van het aantal vissen af." Waar ik dan op antwoordde: 0. Alwaar vervolgens enkel een vreemde blik op volgde.
Nu ja, we hebben nog tijd tot eind april om een en ander daaromtrent uit te pluizen, want daarvoor zijn er toch nog geen zuurstofplanten beschikbaar.

Winterslaap

Jammer genoeg is deze winter alles niet op rolletjes gelopen hier in dit kleine stukje kempen. Onze eerste zoon werd geboren met nogal vervelende complicaties en ikzelf werd gediagnoseerd met een gescheurde pees in de schouder. Dit heeft ook gevolgen voor de nabije toekomst want na een zware operatie kan ik nog zeker anderhalve maand de schop niet hanteren.

Voor alle problemen begonnen hebben we gelukkig toch nog de haag kunnen planten.

De sleuf bleek veel en veel te groot, maar zo hebben we dan toch een hoop compost in de arme grond (veel zavel) gekregen.

De eerstvolgende opdrachten eenmaal mijn schouder een beetje genezen is zijn:
* mulchlaag aanbrengen rond de aanplanting, want de eerste groene sprietjes laten zich al zien.
* eerste snoei na aanplant om de groei te bevorderen.

Hopelijk kan ik dat begin maart afronden. Tot dan zal deze blog, net als mezelf nog even moeten rusten.